خود آگاهی توجه شما را به ایده آل ها و استانداردهای شخصی خودتان مثل ارزش ها، ( اهداف و هنجارهای فرهنگی و فردی معطوف می کند که سبب می شود شما با قدرت و تمرکز بیشتری آنها را تجربه کنید.
همچنین افزایش خود آگاهی وابسته به سطوح بالاتری از رشد اخلاقی است. هر چند ممکن است منجر به این شود که شما نسبت به هر گونه اختلاف میان حالات خودآگاهی و معمول خود، آگاه تر شوید. برای مقابله با این امر، شما ممکن است سخت کار کنید تا این اختلاف را به حداقل برسانید و یا این که در کل به دلیل ناخوشایند بودن از آن اجتناب کنید.
هویر (۲۰۰۰) مورد اخیر را یک حالت ناکار آمد از خود آگاهی می داند، در حالی که خود آگاهی کار آمد، با اعتماد به نفس نسبت به شایستگی فردی (خود کار آمدی) همراه است. در این مفهوم، ذهن آگاهی شامل جنبه های خود آگاهی کار آمد است.
در حالی که خود آگاهی تماما بر تجربه ی شخصی متمرکز است، ذهن آگاهی شامل آگاهی از دنیای وسیع تری است و کاملا متمرکز بر خود نیست. فرض بر این است که توجه ما به طور مداوم و اغلب به سرعت از چیزی به چیز دیگر معطوف می شود.
این امر در سنت آسیایی تحت عنوان ذهن میمونی شناخته می شود و اشاره به میمون هایی دارد که در درختان زندگی می کنند و دائما در حال پرش از شاخه ای به شاخه ی دیگر و از درختی به درخت دیگر هستند. یک وجه تمایز مهم میان ذهن آگاهی و مفهوم خود آگاهی این است که آگاهی ذهن واکنشی نیست، بلکه بینش فراشناختی را تسهیل نموده، ایجاد فضایی برای مشاهدهی افکار، احساسات و عملکرد فرد می کند (ای.ام. هیس و فلدمن، ۲۰۰۴؛ تیزدیل، ۱۹۹۹).
تیچ نات هان ، راهب معروف بودایی، تجارب خود را این گونه بیان می کند: هنگامی که ما مراقبه انجام می دهیم، چنین به نظر می رسد که دو شخصیت داریم. یکی از آنها رودخانه ی جاری از افکار و احساسات است و دیگری خورشید آگاهی است که بر آنها می تابد (هان، ۱۹۹۲). اولین گام به سوی آگاهی بیشتر، آگاه شدن از ذهن میمونی خود است.
