ولی اگر مایلیم تحسین به طور مؤثری بکار گرفته شود، باید طبیعت یادگیرنده و مقدار کوششی را که به عمل می آورد، در نظر بگیریم. کودکان خردسال و افراد عقب مانده یا دلسرد در ازای کوششی که انجام می دهند، به تحسین بیشتری نیاز دارند. لکن در استفاده از تحسین برای بزرگسالان و کودکان تيزهوش باید خیلی محتاط بود، چه اگر خیلی مسرفانه و به آسانی مورد استفاده قرار گیرد، ارزش خود را از دست خواهد داد.
همین طور اگر کاری را که نیاز به کوشش ندارد تحسین کنیم به عنوان یک مشوق عمل نخواهد کرد. نقص یابی نیز می تواند به عنوان یک مشوق مورد استفاده قرار گیرد. گاهی اوقات با نقص یابی از کار یک کودک ممکن است وی را تحریک نماییم که برای پرهیز از سرزنش سخت تر کار کند. ولی احتمالا نقص یابی نمی تواند مؤثر باشد، مگر آنکه با راهنمایی روشن و قطعی برای بهبود و اصلاح توأم گردد.
در هر صورت نقص یابی را نباید زیاد مورد استفاده قرار داد و الا دانش آموز دلسرد شده دست از سعی و کوشش برمی دارد. ما ممکن است بتوانیم کودکی را به وسیله چالش درباره یک کار به سعی و کوشش بیشتر تحریک کنیم. ما می توانیم به دانش آموز بگوییم این کار آسانی نیست، ولی می خواهم بدانم آیا توانایی انجام چنین کاری را داری یا نه؟" سپس وی را به اثبات تواناییش در انجام آن کار بخصوص دعوت می کنیم. این نوع چالش یا هماورد جویی، تنها در صورتی به عنوان یک مشوق عمل می کند که یادگیرنده در انجام کاری که به وی محول شده، خود درگیرا باشد.
خود درگیر بودن در یک چیز یعنی در ارتباط دقیق قرار گرفتن با آن چیز. ما وقتی می گوییم که یک شخص خود درگیر در کاری است که به نتیجه آن کار بیاندیشد و احساس کند که شرافت و حیثیتش به حسن انجام آن بستگی دارد.
موضوع پیشنهادی پروپوزال روانشناسی :
مقایسه اثر بخشی تحسین کلامی و تنبیه کلامی در موفقیت تحصیلی کودکان تیزهوش و عادی
