مشاوره تحصیلی مقطعی و موقتی نیست بلکه قسمتی از روند زندگی به شمار آمده و مرتبط با مراحل دیگر زندگی است.
در مشاوره تحصیلی ابتدا مشاور با مراجع رابطه مناسبی برقرار ساخته سپس با استفاده از انواع نظریه ها و شیوه ها به ویژه به استفاده از آزمون های روانی توان او را در یادگیری محک زده و پس از تعیین نقاط قوت و ضعف برنامه هایی را به منظور کمرنگ تر کردن ضعفها و تقویت نقاط قوت به مرحله اجرا در می آورد (لانگ، ۲۰۰۰).
از سوی دیگر مشاوره تحصیلی در صدد است توانایی و مهارت معلمان را در تدریس بهبود بخشد (نوریچ ۲۰۰۰) و والدین را نسبت به چگونگی و جهت تحصیلی فرزندان و نحوه برخورد صحیح آنها آگاه سازد (لانگ، ۲۰۰۰) در این زمان مشاوران تحصیلی از نظریه های یادگیری به فراخور نیاز بهره می گیرند.
به عنوان مثال گاه به بررسی و غنی سازی ساخت شناختی و نظم دادن توجه می کنند (نوریچ، ۲۰۰۰ ص ۱۲۹) طرح و اجرای صحیح برنامه هایی مبتنی بر اصول علمی در نهایت موجب بهبود وضعیت تحصیلی، کاهش مشکلات رفتاری و افزایش بازدهی عملکرد نظام آموزشی خواهد شد.
