در صورتی که کار گروهی برای دستیابی مطلوب نتایج اجتماعی و تربیتی باشد، برنامه ریزی دقیق لازم است.
اندازه یک گروه نیز مهم است و قرار دادن دانش آموزان به صورت گروه دو نفری، برای شروع اغلب مناسب است. ترکیب گروه ها به منظور اجتناب از ناسازگاری آشکار بین ویژگی های شخصی دانش آموزان نیز مهم است. اعضای گروه ممکن است چگونگی کار کردن با هم را به طور سودمند بیاموزند (یا مناشی، ۲۰۰۵).
ممکن است نیاز باشد رفتارهایی مانند گوش دادن به نظرات دیگران، به اشتراک گذاری، تحسین یکدیگر و ارائه ی کمک به دیگران نشان داده شود که آنها را در تشریک مساعی با دیگران توانمند سازد. در صورتی که تکلیف شامل یادگیری محتوای برنامه ی درسی خاص باشد، لازم است به دانش آموزان نشان داده شود که چگونه تمرین کنند و بر روی موضوعی آزمایش نمایند.
در ابتدا داشتن گروهی از دانش آموزان که به طور مشارکتی بر روی یک تکلیف مشابه کار می کنند، چندین مزیت دارد. این روش باعث می شود که تهیه منابع و مدیریت زمان کاملا آسان تر شود. انتخاب تکالیف برای کار گروهی بسیار مهم است. تکالیفی باید انتخاب شوند که نیاز به همکاری و کار گروهی داشته باشند. این که تنها یک گروه را تشکیل دهیم و بر آنها کاری معین کنیم کافی نیست.
روش هایی که در آن وظایف فردی معین شده باید به دقت برنامه ریزی شوند (تقسیم کار)، و روشی که در آن هر دانش آموز می تواند دیگری را کمک کند نیز باید روشن شود. معلمان باید از نزدیک بر آنچه که در طی فعالیت های گروه در جریان است نظارت کنند و باید در صورت نیاز در ارائه پیشنهاد مداخله نماید، مشارکت در تکلیف را تشویق کنند، نمونه هایی از همکاری و کار گروهی را تحسین نمایند، و رفتار همکارانه را الگودهی کنند.
دوستون و كناگن ۲۰۰۶) عقیده دارند که بحث آشکار با کلاس، راه های اثربخش کردن کار گروهی، و به صراحت شناسایی مهارت های لازم برای همکاری سازنده با دیگران دارای ارزش فراوانی است.
