این مراحل که مراحل رشد روانی، جنسی نام دارد عبارتند از: دهانی، مقعدی، احلیلی، نفهتگی و تناسلی (میرز، ۲۰۰۱) مرحله دهانی در طول این مرحله که معمولا ۲ سال اول زندگی را در بر می گیرد.

دهان مهمترین عضو برای کسب لذت است. بنابراین کودک تمایل می یابد تا هر چه در دسترس دارد به دهان گذاشته آن را بمکد یا بلیسد و هنگامی که دندان ها شروع به ظاهر شدن می کنند لذت گاز گرفتن را هم به آنها اضافه می کند. این دوره را شهوت دهانی و آزارگری دهانی نامیده اند (میرز، ۲۰۰۱).

از این طریق کودک به کامروایی می رسد. اگر کودک در این دوره از رشد و مراقبت مناسبی برخوردار باشد به مرحله بعدی وارد می شود در غیر این صورت احتمال دارد شخصیت در این مرحله تثبیت شود (جورج و کریستیانی، بهار ۱۳۸۱، ترجمه فلاحی و حاجیلو). چنین فردی ممکن است در بزرگسالی بیش از حد غذا بخورد یا در دعوا و مشاجره های خود به کرات اقدام به گاز گرفتن بکند یا به اعتیاد به موادی همچون سیگار روی می آورد.

فروید معتقد است کارکردهای دهان یعنی اعمالی که با کمک دهان انجام می گیرد، که در این دوره شامل جا دادن، نگهداشتن، گاز گرفتن، بیرون راندن و بستن است با صفات شخصیتی فرد در آینده مرتبط خواهد شد. میزان و نوع این ارتباط به میزان کامیابی یا ناکامی و اضطرابی که فرد تجربه می کند بستگی دارد، به عنوان مثال کودکی که زودتر از موعد و ناگهانی از شیر گرفته شود ممکن است بعدها تمایل شدیدی به زیادہ طلبی پیدا کند که با کارکرد جا دادن در دهان ارتباط دارد)، تا به این وسیله از ناکامی و اضطراب ناشی از تجربه شیر گرفتن بکاهد (درو، ۲۰۰۵).

مرحله مقعدی این مرحله طی سالهای اول تا سوم زندگی بروز می کند. در این سنین لذت کامروایی به مقعد انسان انتقال می یابد اما این دوره دقیقا مطابق با سالهایی است که کودک باید نحوه کنترل عمل دفع را بیاموزد. به عبارت دیگر کودک باید یاد بگیرد که کامروسازی را که از طریق دفع حاصل می شود به تعویق اندازد و آن را به شیوه بزرگسالان انجام دهد.

از نظر روان تحلیل گری شیوه برخورد والدین نسبت به آموزش آداب توالت کودکان می تواند شخصیت های منضبط و لجوج به بار آورد و سهل گیری افرادی بی بند و بار و یا انحرافات جنسی را موجب می شود (برگر ،۲۰۰۱). یکی از علل ایجاد اینگونه شخصيتها افکار و احساساتی است که کودک نسبت به مدفوع خود دارد. او به مدفوع خود به گونه ای جاندارپندارانه مینگرد