تجربیات ما و تفاسیری که از این تجربیات به عمل می آوریم موجب پیشرفت یا بازدارندگی رشد می شوند. همگام با رشد، بیشتر مردم از وجود و کارکرد خود، یا چیزی که راجرز آن را تجربه خود می نامد، آگاه می شوند.
این آگاهی در نتیجه تعامل با محیط و دیگران به صورت مفهوم خود گسترش می یابد. رشد خودآگاهی نیاز به احترام با توجه مثبت را ایجاد می کند. احترام مثبت به احساس هایی مانند توجه و ملاحظه، پیوند، گرمی، همدردی و پذیرش اطلاق می گردد.
ما وقتی این احساس ها را در مورد دیگران داشته باشیم به آنها احترام مثبت می گذاریم، از سوی دیگر زمانی که فکر کنیم دیگران چنین احساس هایی در مورد ما دارند، باور می کنیم که نسبت به ما احترام مثبت دارند. این تاثیر متقابل است. مردم زمانی می توانند نیاز دیگران به توجه و احترام را ارضا کنند که همان نیاز آنها نیز توسط دیگران ارضا شده باشد.
علاوه بر این، مردم حرمت نفس (احترام به خود)، یا احترام مثبتی که از تجربه های خود به دست می آید، نیاز دارند. حرمت نفس مثبت زمانی رشد می کند که فرد احترام مثبت دیگران را تجربه کند، این امر نگرش مثبتی نسبت به دیگران ایجاد می کند. بنابراین، این نگرش در نتیجه تجربه شخصی تقویت می شود (پنتریچ و شانک، ۲۰۰۲، ص ۸۳).
یک عنصر اساسی برای رشد احترام مثبت و حرمت نفس، دریافت توجه و احترام مثبت نامشروط یا نگرش مثبت در مورد ارزشمندی فرد و پذیرش بی قید و شرط او است. توجه مثبت نامشروط عمدتا احساسی است که والدین نسبت به فرزندان خود دارند. والدین حتی زمانی که همه رفتارهای فرزندانشان ارزشمند با قابل قبول هم نباشد، به آنها ارزش داده و آنها را می پذیرند و تحسین می کنند.
افرادی که توجه مثبت نامشروط را تجربه می کنند، بدون توجه به اعمالشان اعتقاد دارند که ارزشمند هستند. از این رو گرایش شکوفا شدن می تواند تلاشی در جهت رشد باشد، زیرا افراد تجربیات خود را پذیرفته و ادراکی که از خود دارند هماهنگ با بازخورد است که دریافت می کنند (همان، ص ۸۴) گفتیم که توجه مثبت نامشروط عبارت است از پذیرش بدون قید و شرط کودک توسط والدین و محبت کردن به او، مستقل از رفتار وی.
توجه مثبت مشروط برعکس آن است. در این شرایط کودکان باور می کنند که فقط تحت شرایط خاصی با ارزش هستند، شرایطی که توجه مثبت والدین و بعد حرمت نفس مثبت را به همراه داشته باشد. آنها با درونی کردن هنجارها و معیارهای والدین، طبق شرایطی که والدین آنها تعیین کرده اند، خود را با ارزش یا بی ارزش، خوب یا بد، در نظر می گیرند.