برخی دیگر به رفتارهای آسیب زا برای سلامتی با پاتوژنهای رفتاری و رفتارهای افزاینده سلامتی با ایمونوژنهای رفتاری تاکید کرده اند. برای تعیین رفتارها نظریات مختلفی مطرح شده که برخی پیوستاری و برخی دیگر مرحله ای هستند. سه نظریه پیوستاری عبارتند از: مدل باور سلامتی، نظریه حفظ انگیزش و نظریه رفتار مدیرانه. طبق نظریه باور سلامتی احتمال انجام یک رفتار تابع هفت متغیر آسیب پذیری، وخامت، هزینه، منافع، سرنخ های عمل، انگیزش سلامتی و کنترل ادراک شده است که احتمال بروز رفتاری اخاص را تعیین می کنند. براساس نظریه حفظ انگیزش رفتارهای سلامتی محصول پنج مؤلفه وخامت، آسیب پذیری، مؤثر بودن پاسخ، خودکارآمدی و ترس هستند. در این نظریه ارزیابی سازگارانه و نیت رفتاری نقش برجسته ای دارند. نظریه رفتار مدبرانه براین باور است که رفتار در اثر ترکیب عوامل سه گانه نگرش به رفتار، هنجار ذهنی و کنترل رفتاری ادراک شده (مهمترین مؤلفه) شکل می گیرد. در مدل های مراحل تغییر، اعتقاد بر این است که تغییرات به صورت مرحله ای نه ضرورت توالی خطی انجام می شود. یکی از مدلهای مرحله ای مدل مراحل تغییر است که به مدل ماورای نظریه نیز معروف است. طبق این مدل تغییر رفتار در پنج مرحلهی پیش اندیشه، اندیشه، آمادگی، عمل و تداوم صورت می گیرد. دیگر مدل مرحله ای مدل فرآیند پذیرش احتیاطی است که هفت مرحله از عدم آگاهی از شکل تا حفظ عمل جدید را دربر می گیرد. نظریات یادگیری از جمله شرطی شدن کلاسیک، شرطی شدن عامل و نظریه یادگیری اجتماعی بندورا نیز تلاش می کنند رفتارهای سلامتی را از دیدگاه خود تعبیر و تفسیر کنند.