این متغیر، متغير پاسخ، برونداد یا ملاک است و عبارت است از وجهی از رفتار یک ارگانیسم که تحریک شده است.
متغیر وابسته، مشاهده یا اندازه گیری می شود تا تأثیر متغیر مسقل بر آن معلوم و مشخص شود.
هدف محقق آن است که تغییر پذیری مغير واسه را تشریح و پیش۔ بینی کند.
این متغیر از طریق متغیر مستقل پیش بینی می شود.
از طریق تجزیه و تحلیل متغیر وابسته امکان یافتن پاسخ ها یا راه حل هایی برای مسئله ایجاد می شود.
محقق قصد دارد این متغیرها را و همین طور سایر متغیرهای تأثیرگذار بر آن را به صورت کمی و سنجش پذیر در آورد.
۲- متغیر مستقل
متغیر مستقل، متغیر محرک در ونداد است که به وسیله پژوهشگر اندازه گیری، دست کاری یا انتخاب می شود تا تاثیر یا ارتباط آن با متغیر دیگری معین شود.
متغیر مستقل پیش فرض متغیر و بسته است؛ به عبارت دیگر این متغير. مقدمه و متغیر وابسته، نتیجه است. در تحقیق آزمایشی متغیر مستقل به وسیله آزمایش کننده دست کاری می شود تا تأثير تغییرات آن بر متغیر دیگری که وابسته فرض شده است، مشاهده و اندازه گیری شود؛ به عبارت دیگر، تغییر پذیری یا نوسان در متغیر وابسته به حساب متغیر مستقل گذاشته میشود.