همچنین لازم است که وجود عوامل جسمی که ممکن است باعث ایجاد یا طولانی شدن افسردگی شده باشد و نیز افسردگی ناشی از داغدیدگی و سوگواری معمولی و اختلالات فکر زیرساز آن رد شود.

شرح حال جوی و آلیسون سه نکته مهم را درباره تشخیص اختلال افسردگی اساسی در کودکان و نوجوانان مشخص می کند (هامن و رودلف، ۲۰۰۳): .

همان معیارهای DSM که برای تشخیص افسردگی در افراد بزرگسال به کار می رود، در مورد کودکان دوره دبستان و نوجوانان هم قابل اطلاق است. از آنجا که رفتارهای برهم زننده کودکان در مقایسه با رنج و ناراحتی درونی و ذهنی آنها آسان تر قابل مشاهده است و جلب توجه می کند، علائم عاطفی افسردگی در کودکان می تواند به آسانی نادیده گرفته شود.

بعضی ویژگی های افسردگی احتمالا در کودکان و نوجوانان بیش از بزرگسالان شایع هستند - به ویژه خلق حساس و زودرنج کودکان و نوجوانان مبتلا به MDD غالبا از حیث علائم بیماری و نرخ شیوع و رجوع آنها به افراد بزرگسال شبیه هستند (بیر میهر و همکاران، ۲۰۰۶).

مع هذا در مقایسه با افراد بزرگسال، نوجوانان افسرده ای که در درمانگاه ها دیده می شوند تقریبا به طور مطلق از افسردگی بار اول رنج می برند و در خطر بیشتری برای بروز اختلال دو قطبی قرار دارند.