از آن جا که قرآن بر لزوم مراقبت های انسانی از بیماران روانی تاکید دارد، لذا مسلمانان در تأسیس برخی از اولین بیمارستان های ویژه بیماران روانی، نقش کلیدی داشتند.
اولین بیمارستان بزرگ مسلمانان در سال ۸۰۵ در بغداد ساخته شد. این بیمارستان، طی قرون وسطی، علاوه بر مراقبت از بیماران روانی، خدمات دیگری نیز ارائه می داد.
این بیمارستان به عنوان یک نقاهت خانه برای افرادی که دوره نقاهت بیماری را می گذراندند، خانه سالمندان برای نگهداری از افراد سالخورده و ضعیف، و نیز تیمارستانی برای بیماران روانی، به ارائه خدمات می پرداخت.
بنا به روایات تاریخی، اولین بیمارستان ویژه بیماران روانی در سال ۸۷۲ در قاهره و به دستور احمدابن تولان، حاكم مصر ساخته شد. این بیمارستانها که ماریستان [۱۴۵] نامیده می شدند، به خاطر مراقبت های انسانی از بیماران روانی، دارای شهرت جهانی بودند.
مشهورترین بیمارستان اسلامی در طی قرون وسطی نیز در قاهره وجود داشت. این بیمارستان که در سال ۱۲۸۳ تأسیس شده بود، همه افراد بیمار اعم از فقیر و غنی با هر فرقه و مذهبی را پذیرش می کرد.
همچنین بخشهای ویژه ایی نیز به بیماری های روانی اختصاص داشت (و جالب تر از همه اینکه دارای مسجد و یک کلیسا برای مسیحیان بود). مسلمانان علاوه بر این، یکی از اولین بیمارستان های ویژه بیماران روانی را در اروپا تأسیس نمودند.
این بیمارستان در سال ۱۳۶۵ در گرانادای اسپانیا بنا شده بود. (حکومت اسپانیا از سال ۷۱۱ تا ۱۴۹۲ به دست مسلمانان بود و پس از آن باز به دست مسیحیان افتاد).
