مطالعات و تحقیقات نشان می دهند که این نوع درمان ها در بهبود هذیان های بیماران اسکیزوفرنی و استرسهای ناشی از آن نقش سازنده ای را ایفا می کنند که ضروری است به بررسی درمان های شناختی و تاثیر آنها روی هذیان های بیماران اسکیزوفرنی پرداخته شود. سرچشمه های شناختی هذیان دوره های بزرگسالی ریشه در نوجوانی دارند. محتوای واقعی هذیان ها و باورهای هذیانی ریشه در باورهای بیمار در دوره های پیش از شروع بیماری و هذیان به صورت خاص دارد. هنگامی که هذیان ها شروع می شوند، تحریف های شناختی، تفکر جزمی، تعقل احساسی با تنی)، و سوگیری در پردازش اطلاعات مثل به نتیجه رسیدن بدون مقدمات کافی) و عدم موفقیت در تشخیص واقعیت، همگی به تحکيم هذیان ها کمک نموده و مانع از توهم زدایی در بیمار می شوند(بریچوود و چادویک ۱۹۹۷). علاوه بر اینها عکس العمل های رفتاری از قبیل اجتناب و پس کشیدن هنگام مواجه شدن با مشکل به تقویت استرس ناشی از این مشکلات و حفظ هذیان کمک می کنند. درمان شناختی هذیان ها بر روی موارد زیر متمرکز هستند: ١. عوامل موثر پیش از بیماری در شکل گیری هذیان ها ٢. شواهد قابل مشاهده تائید کننده باورها