زیرا رفتارگرایان در تحلیل رفتار هیچ توجهی به درون ارگانیزم نمی کردند، و بررسی فرآیندهای درونی را غیر مفید تلقی می کردند.

نظریه رفتارگرایی افراطی با پذیرش مدل S - R، شناسایی محرک و پاسخ را برای مطالعه علمی رفتار کافی می دانستند.

آنان 0 یا همان ارگانیزم را در این مدل دخیل نمی دانستند و داخل ارگانیزم را مثل داخل جعبه سیاه هواپیماها، ناشناختنی فرض می کردند.

نظریه شناختی با بیان اینکه مدل S - R در مطالعه رفتار انسان بسیار ساده و ناقص است، جای خود را در روان شناسی باز کرد.

اگر بخواهیم به صورت ساده تفاوت نظریه شناختی را با نظریه رفتاری را نشان دهیم می توان گفت که این نظریه جدید می گفت که برای بررسی رفتار، توجه صرف به محرک و پاسخ به تبیین های ناقص و تحریف شده منجر می شود (هرگهان، ۲۰۰۰).

به عنوان مثال اگر فرضا یک محرک واحد و یکسانی که پیچیده است، به چند انسان اعمال شود، ما با چند پاسخ مختلف مواجه خواهیم شد.

این تفاوت در پاسخ ها ناشی از محرک نیست، زیرا محرک یکسان است.